ed
van den engel |
posted
28-05-2002 21:41
Nu
ik in dit project werk ben ik eigenlijk een beetje uit de wereld van de
verstandelijk gehandicapten weg, maar het staat buiten kijf dat het
eenzijdige beeld van de Noordse oplossingen voor de buitenlanders niet in
overeenstemming is met de interne debatten en kritieken, die duidelijk
worden in het vakmilieu in Noorwegen.
Veel van het "reformeren” van de hulp aan verstandelijk gehandicapten in
Noorwegen is gebaseerd op een onderzoek gedaan in het begin van de jaren
80 (Lossius ut Valget) en is politiek gevoelig omdat de veranderingen veel
geld kostten vooral de "ontinstitutionalisering" van alle centra in geheel
Noorwegen, en de daarop volgende opbouw van eigen gemeentelijk
georganiseerde, woningeenheden in alle gemeenten in Noorwegen. Daarnaast
hebben de besturen van oudervereniging en de vereniging voor verstandelijk
gehandicapten de regering in Noorwegen erg onder druk gezet om de
veranderingen door te voeren. Dat heeft geleid tot een verstom-ming van de
kritiek op het lage vakniveau en de geringe professionaliteit rond de
problemen die alle veranderingen met zich mee brachten. Er zijn enorme
kosten gemaakt met de "geforceerde" opbouw van de gemeentelijke
verstandelijk gehandicapten zorg. Centrale vakmilieus zijn verdwenen.
Controle op misstanden zijn door segregatie bemoeilijkt en professioneel
verantwoordelijkheid is versnipperd en dikwijls niet te ontdekken. Dit
heeft tot gevolg gehad dat aan de + kant gezegd kan worden dat: alle
verstandelijk gehandicapten een eigen woning hebben, dat alle ouders er op
rekenen kunnen dat hun volwassen kind een aanbod recht heeft op
gemeentelijke zorg en woningaanbod, en dat de verstandelijk gehandicapte
in een eigen woon - leefmilieu worden geïntegreerd in hun oorspronkelijke
milieu. Het heeft er ook toe geleid dat al het onderwijs aanbod is
geïntegreerd in het normale onderwijs, waardoor de verstandelijk
gehandicapte meer zichtbaar worden voor allen in de samenleving. In de 15
jaar dat ik met verstandelijk gehandicapte heb gewerkt heb ik echter ook
vele negatieve kanten gezien van de geforceerde omstructureringen in de
verstandelijk gehandicapte zorg.
De belangrijkste zijn:
§ Wegvallen van het uitvoerend professionele niveau, met wegval van het
hoge vakniveau ten voordeel van de sociale integratie.
§ Geen adequaat onderwijs voor de verstandelijk gehandicapte, eenzaamheid
voor vooral de beter fuctionerenden in zowel woon - school - werk en vrije
tijd milieu.
§ Een zichtbare verslechtering van het aanbod aan de zwaksten. De meest
hulpbehoevenden krijgen dikwijls niet de basale hulp die nodig is om een
levenskwaliteit op te bouwen (het helpt niet om een moderne flat te
hebben, als je niet voldoende beweging krijgt, niet goed wordt verzorgd,
niet uit bed gehaald wordt voor een bepaalde tijd en niet geholpen wordt
door ervaren en geïnteresseerde mensen).
§ De verantwoordelijkheid voor de zorg is dikwijls geheel versnipperd,
veel onervaren personeel, geringe vrije tijd aanbiedingen (moet voor elke
gemeente opgebouwd worden) en een gevaarlijk laag niveau van sociale en
professionele controle op de uitgevoerde zorg (alles gebeurt in
geïsoleerde milieus met weinig personeel)
§ De reële integratie is een fiasco, de normale bevolking maakt zich echt
niet druk of loopt echt niet warm voor de verstandelijk gehandicapte mens.
De gemeenten hebben nu langzamerhand ook grote zorg voor andere
zorggroepen. De controle op het aanbod aan de verstandelijk gehandicapte
is ook erg slecht. Ouderen en lichamelijk gehandicapten vechten om
dezelfde middelen binnen de gemeentelijke zorg.
Kortom: De rechten zijn erg verbeterd, het aanbod is lokaal georganiseerd
en velen hebben nu een eigen privé woon - en leefgebied, maar de
werkelijkheid is een ander dan de "papieren werkelijkheid". Vooral de
zwaksten en de groep daar net boven hebben de grootste problemen. De meest
tevredenen is de grote groep licht verstandelijk gehandicapten. Die met
een grote mogelijkheid voor zelfhulp, en die graag " normaal" willen
leven.
IP:
Logged |