Volkskrant 04-02-03
Zelfstandig wonen zet niet door
'Gehandicapten beter af in een instelling
Van onze verslaggeefster
Ellen de Visser
AMSTERDAM
De trend om verstandelijk gehandicapten zelfstandig te laten wonen in de wijk, zet niet door. Het Bouwcollege dat in opdracht van het, Ministerie van VWS bouwaanvragen beoordeelt, verleende vorig jaar vergunningen voor de (ver)bouw van 888 woningen op instellingsterreinen tegenover vergunningen voor 749 huizen in de wijk.
Dat blijkt uit onderzoek van
Markant, het blad voor de gehandicaptensector. De deconcentratie verloopt
moeizaam, erkent, Fred Bisschop van het Bouwcollege. Ruim 20 duizend van de 120
duizend verstandelijk gehandicapten wonen nog op grote instellingsterreinen.
Bisschop: 'Als we vraagsturing in de zorg willen, moeten we af van het idee dat
slechts één ideologie de juiste is. We moeten rekening houden met de wensen van
bewoners en hun ouders. Het college heeft geen zicht op het aantal verleende
vergunningen in voorgaande jaren. Maar duidelijk is volgens Bisschop dat het
streven om alle instellingen op deze manier te ontmantelen niet haalbaar is.
De zogenoemde vermaatschappelijking werd in de jaren negentig geïntroduceerd in
navolging van "de Scandinavische landen, Nieuw-Zeeland en Canada. In die landen
werden de vaak achteraf gelegen instellingen gesloten en gehandicapten in gewone
woonwijken geplaatst. Die zelfstandigheid zou leiden tot integratie en
volwaardig burgerschap, zo was het idee.
Maar de lange wachtlijsten en het groeiende verzet van ouders en instellingen
hebben de deconcentratie vertraagd. Toen het ministerie van VWS een paar jaar
geleden geld beschikbaar stelde om wachtlijsten te bekorten, meldden ouders
massaal hun gehandicapte kinderen aan, zegt Bisschop.
Omdat zij snel een plek nodig hebben, worden voor hen nood gedwongen woningen op
het instellingsterrein gerenoveerd.
Instellingen kampen naast een groeiende instroom bovendien met
uitstroomproblemen: geschikte locaties in de wijk zijn lastig te vinden, aldus
Bisschop Gehandicapten die graag zelfstandig willen wonen, moeten daardoor op
het terrein blijven. Ook voor hen moeten woningen worden verbouwd.
De afgelopen jaren hebben kritische ouders zich verenigd in hun strijd tegen het
wat zij 'idealisme met oogkleppen' noemen. Wanneer gehandicapten die daar
helemaal niet aan toe zijn in de wijk terechtkomen, zeggen zij, bestaat het
gevaar van vereenzaming en misbruik. Soms krijgen instellingen te maken met
gehandicapten die na een mislukt avontuur in de Wijk terug willen naar hun
vertrouwde plek. "
Chris Koenders, hoofd Wonen en Dagbesteding bij Leekerweide in Wognum, heeft
steeds vaker met die problematiek te maken. De instelling heeft toestemming
gekregen om voor twintig bewoners die zelfstandig hebben gewoond op het terrein
appartementen te bouwen.
Zelfstandig wonen is prachtig, vindt Koenders, maar alleen voor gehandicapten die dat willen en kunnen.
SPW3 SPW4 en MZ Home